Μοριακό ρολόι

Το «μοριακό ρολόι ή γενετικό ρολόι ή εξελικτικό ρολόι» είναι μία ονομασία που περιγράφει μεθόδους και μοντέλα τα οποία αξιολογούν τον τρόπο με τον οποίο οι ρυθμοί γενετικής εξέλιξης ποικίλουν σε όλο το δέντρο της ζωής. Αυτές οι πληροφορίες χρησιμοποιούνται για την τοποθέτηση χρονοδιαγράμματος σε αυτό το δέντρο. Το DNA παρέχει ενδείξεις σχετικά με το χρονοδιάγραμμα βασικών γεγονότων στην εξέλιξη.

Συγκρίνοντας τις αλληλουχίες του DNA, οι γενετιστές μπορούν όχι μόνο να αναπαραστήσουν σχέσεις μεταξύ διαφορετικών πληθυσμών ή ειδών, αλλά και να συνάγουν συμπεράσματα περί της  εξελικτικής ιστορίας για μεγάλη χρονική κλίμακα. Τα μοριακά ρολόγια μπορούν να εντοπίσουν τα κλαδιά ενός οικογενειακού δέντρου, όταν βρίσκονταν πίσω, στην αρχική ρίζα. Δεδομένου ότι δύο είδη προέκυψαν από έναν κοινό πρόγονο, παρατηρήθηκαν αλλαγές στα γονιδιώματα τους. Όσο περισσότερο απόκλιναν τα είδη, τόσο μεγαλύτερος ήταν ο αριθμός των γενετικών διαφορών. Η καταμέτρηση αυτών των διαφορών και η διαίρεσή τους από το ρυθμό της γενετικής μετάλλαξης μας οδηγεί πίσω στο χρόνο, στον κοινό πρόγονο.

Για παράδειγμα, το 2012, οι ερευνητές κατέληξαν στο συμπέρασμα ότι η επιδημία του AIDS στην Ινδία είχε έναν κοινό πρόγονο πριν από 40 χρόνια, κάτι που τους βοήθησε να συμπεράνουν την εξάπλωση της ασθένειας. Αυτή η ενημερωμένη ιατρική πολιτική συνέβαλε στην πρόβλεψη της εξάπλωσης της νόσου και επέτρεψε την προληπτική και αποτελεσματική ανάπτυξη πόρων, σώζοντας αναρίθμητες ζωές.