Polarpedia has information categorized by main topics. Click on an icon below to view the available terms.
«
»

Polarne chmury stratosferyczne

Te opalizujące chmury pojawiają się w okresie zimowym w dużych szerokościach geograficznych, w dolnej stratosferze, na wysokości od około 15 do 25 km (zwykle w stratosferze nie ma chmur ze względu na panujące tam suche warunki. Występują one tylko w regionach polarnych, gdzie temperatura w stratosferze spada poniżej około -70°C).

Skandynawowie nazywali je „masą perłową” ze względu na ich opalizujący, kolorowy wygląd. Chmury te składają się z mieszaniny wody i kwasu azotowego.

Na powierzchni chmur zachodzą reakcje, przekształcające bardziej łagodne postaci chloru wytworzonego przez człowieka w aktywne wolne rodniki (na przykład ClO, tlenek chloru). Wiosną, kiedy powraca promieniowanie słoneczne, te rodniki inicjują rozpad cząsteczek ozonu w szeregu reakcji łańcuchowych. Dodatkowo wiążą związki azotu, które zmniejszałyby niszczący wpływ chloru na warstwę ozonową.

Naukowcy odkryli niedawno, że polarne chmury stratosferyczne, znane z destrukcji ozonu w Antarktyce, występują coraz częściej w Arktyce. W ostatnich latach atmosfera powyżej Arktyki była chłodniejsza niż zwykle, a na wiosnę pojawiały się wiosenne chmury stratosferyczne. W rezultacie poziom ozonu maleje.

Zdjęcie: Jezioro Mjosa, Norwegia, Wikimedia commons, autor: Honzach

«
»
Polarpedia has information categorized by main topics. Click on an icon below to view the available terms.
Polarpedia terms are created by EDU-ARCTIC Consortium, which holds responsibility for quality of translations in following languages: Polish, French, Danish, Norwegian, German, Russian, Italian, unless indicated otherwise. If you see an error - please contact us: edukacja@igf.edu.pl.
European Union flag This project (EDU-ARCTIC) has received funding from the European Union’s Horizon 2020 research and innovation programme under grant agreement No 710240. The content of the website is the sole responsibility of the Consortium and it does not represent the opinion of the European Commission, and the Commission is not responsible for any use that might be made of information contained.
Designed & hosted by American Systems Sp. z o.o.