Rete stratosferike polare

Keto re opalescent shfaqen gjate dimrit ne lartesi te larta, ne stratosferen e ulet, ne lartesi mes rreth 15 deri ne 25 km (zakonisht, stratosfera eshte pa re per shkak te thatesise se saj ekstreme). Ato gjenden vetem ne rajonet polare, ku temperaturat stratosferike bien poshte rreth -700C, te ftohte sa duhet per tefilluar formimin e tyre.

Te quajtur “Nena e Pearl” nga skandinavet per shkak te paraqitjes se tyre te erret dhe te gjalle, keto re perbehen nga perzierjet e ujit natyral dhe te acidit nitrik.

Siperfaqet e tyre veprojne si katalizatore qe  konvertojne forma me te mire te klorit te prodhuar nga njeriu ne radikale te lira aktive (per shembull ClO, monoksidi i klorit). Gjate kthimit te drites se diellit ne pranvere, keto radikale shkaterrojne shume molekula te ozonit ne nje seri reagimesh zinxhiresh. Gjithashtu, ato heqin komponimet e azotit qe moderojne ndikimin shkaterrues te klorit.

Shkencetaret zbuluan kohet e fundit se rete polare stratosferike, te njohura per te luajtur nje rol te rendesishem ne shkaterrimin e ozonit ne Antarktik, po ndodhin me frekuence ne rritje ne Arktik. Ne vitet e fundit, atmosfera mbi Arktik ka qene me e ftohte  se zakonisht, dhe rete polare stratosferike kane zgjatur ne pranvere. Si rezultat, nivelet e ozonit jane ne renie.