Καρστικά φαινόμενα
Μερικά από τα πετρώματα τα οποία σχηματίζουν το φλοιό της Γης υπόκεινται σε διάλυση από το νερό.
Αυτά περιλαμβάνουν:
- αλάτι πετρωμάτων
- γύψο
- ανυδρίτης
Τα πετρώματα που περιέχουν ανθρακικό ασβέστιο (ασβεστόλιθος, μάργα, δολομίτης) διαλύονται επίσης, αλλά στη διαδικασία συμπεριλαμβάνεται και το διοξείδιο του άνθρακα.
Γενικά, τα φαινόμενα της διάλυσης των πετρωμάτων από το νερό καλούνται καρστικά φαινόμενα.
Ένα συγκεκριμένο παράδειγμα καρστικών φαινομένων εμφανίζεται στον πάγο (παγετώδης καρστ, κρυοκάρστ ). Οι μηχανισμοί διάλυσης διαφόρων τύπων βράχων και πάγου είναι διαφορετικοί μεταξύ τους, αλλά το κοινό χαρακτηριστικό όλων των καρστικών φαινομένων είναι η μορφή που δημιουργείται τόσο στην επιφάνεια όσο και υπογείως.
Καρστ σε ανθρακικά πετρώματα.
Τα πετρώματα που περιέχουν ανθρακικό ασβέστιο (CaCO3) είναι ο ασβεστόλιθος, η μάργα, ο δολομίτης. Το βρόχινο νερό σε συνδυασμό με το ατμοσφαιρικό διοξείδιο του άνθρακα (CO2) σχηματίζει ένα ασθενές ανθρακικό οξύ.
H2O + CO2 → H2CO3
Το ανθρακικό οξύ διαλύει τα ανθρακικά πετρώματα σύμφωνα με την ακόλουθη χημική αντίδραση:
CaCO3 + H2CO3 →Ca(HCO3)2
Η απομάκρυνση με αυτόν τον τρόπο του ανθρακικού ασβεστίου προκαλεί τη διάβρωση των πετρωμάτων των καρστικών μορφών π.χ. ραβδώσεις, χοάνες, σπήλαια, διαδρόμους, καμινάδες).
Το διαλυμένο ανθρακικό ασβέστιο μπορεί και πάλι να στερεοποιηθεί λόγω καθίζησης και να δημιουργήσει μορφές όπως:
- σταλακτίτες
- σταλαγμίτες
- πτυχώσεις