Belgijska Wyprawa Antarktyczna

Pierwsza wyprawa naukowo-badawcza, która przezimowała w Antarktyce. Jej organizatorem i dowódcą był Adrien de Gerlache, oficer belgijskiej marynarki wojennej. Wyprawa wypłynęła z Antwerpii 16 sierpnia 1897 roku na statku „Belgica”, który wcześniej był jednostką służącą do połowu wielorybów i nosił nazwę „Patria”.

Chociaż wyprawa była belgijska, finansowana m.in. przez Belgijskie Towarzystwo Geograficzne, zaproszono do udziału w niej wybitnych specjalistów innych narodowości. Wśród nich znaleźli się Norweg Roald Amundsen, późniejszy zdobywca bieguna południowego w 1911 roku, Rumun Emil Racoviţă, zoolog i speleolog, Amerykanin Frederick Albert Cook, lekarz, oraz Polak Henryk Arctowski — geolog, geofizyk i glacjolog.

2 marca 1898 roku statek został uwięziony w paku lodowym na Morzu Bellingshausena, a uczestnicy ekspedycji zmuszeni do spędzenia zimy w Antarktyce, czego wcześniej nie przewidywano (np. wyprawa nie była zaopatrzona w ciepłą odzież zimową w wystarczającej ilości). Ostatecznie jednostkę udało się uwolnić z lodów rok później, 13 marca 1899, co poprzedziły miesięczne prace przy tworzeniu kanału w lodzie za pomocą narzędzi i materiałów wybuchowych. 5 listopada 1899 roku wyprawa wróciła do Antwerpii.

Podczas trwania ekspedycji zmarły dwie osoby: norweski marynarz Carl August Wiencke, który został zmyty przez fale z pokładu w czasie sztormu, i Belg Emile Danco, odpowiedzialny za obserwacje geofizyczne, który miał problemy z sercem i zmarł w wyniku wycieńczenia organizmu.

Pomimo przebywania w trudnych warunkach klimatycznych (niskie temperatury, noc polarna) i fizycznych (uczestnicy ekspedycji cierpieli z powodu niedożywienia, szkorbutu, depresji; niektórzy z nich mieli problemy psychiczne do końca życia), ekspedycja zakończyła się sukcesem. Zebrano wiele danych naukowych (np. prowadzono ciągłe obserwacje meteorologiczne) oraz poczyniono wiele przydatnych obserwacji (dzienniki Cooka i Amundsena) dotyczących psychologii, adaptacji ludzkiego organizmu do warunków nocy polarnej czy zapobiegania szkorbutowi (jedzenie świeżego mięsa pingwinów i fok).