H Πολική Αρκούδα

Περιγραφή

Η πολική αρκούδα (Ursus maritimus) ζει στην Αρκτική πέρα από τον Αρκτικό Κύκλο στον Καναδά, στην Αλάσκα, στην Γροιλανδία, στη Ρωσία καθώς και στις περιοχές που καλύπτονται από θαλάσσιο πάγο γύρω από τον Βόρειο Πόλο. Δεν πέφτει σε χειμερία νάρκη και τη συναντάμε σε περιοχές με θαλάσσιο πάγο, γεγονός που την βοηθά να μετακινείται από το ένα μέρος στο άλλο και να κυνηγάει φώκιες, κυρίως δακτυλιωτές και γενειοφόρες. Κατά τη διάρκεια του καλοκαιριού, όταν οι περιοχές του πάγου της Αρκτικής συρρικνώνονται, τη συναντάμε περισσότερο στην παράκτια ζώνη. Τα αρσενικά ζυγίζουν μέχρι και 700 κιλά, ενώ τα θηλυκά ζυγίζουν μέχρι 350 κιλά.

Μετά την εποχή ζευγαρώματος, κατά τον Απρίλιο και τον Μάιο, τα μικρά παιδιά γεννιούνται σε μια φωλιά χιόνι το Δεκέμβριο και τον Ιανουάριο. Την άνοιξη φεύγουν από τη φωλιά και μένουν μαζί με τη μητέρα τους για περίπου 2 χρόνια.

Η οικογένεια των Αρκτιδών

Η οικογένεια των Αρκτιδών (Ursidae) περιλαμβάνει, μεταξύ άλλων, κυρίως την σαρκοβόρα πολική (λευκή) αρκούδα, το φυτοφάγο γιγαντιαίο πάντα (panda) και την παμφάγα καφέ αρκούδα. Οι εξελικτικές γενεές των πολικών και των καφέ αρκούδων διαχωρίστηκαν πριν από  5.000.000 χρόνια, όταν το κλίμα άρχισε να κρυώνει ξανά και ο πληθυσμός των καφέ αρκούδων παραμένει σε περιοχές πιο βόρεια.

Τρόποι προσαρμογής στο πολικό κλίμα

Το κλίμα της Αρκτικής, με τους μακρούς και κρύους χειμώνες και το φαινόμενο της πολικής νύχτας, ανάγκασε τις πολικές αρκούδες να αναπτύξουν ειδικά χαρακτηριστικά που τους βοηθούν να επιβιώσουν. Η εξαιρετικά ανεπτυγμένη αίσθηση της όσφρησης και ο μακρύς λαιμός με το στενό κεφάλι τις κάνει ικανότερες στο να κυνηγήσουν τις φώκιες που κρύβονται κάτω από τον πάγο. Τα φαρδιά τους πέλματα που καλύπτονται με γούνα και τα καμπυλωμένα με ειδικό τρόπο νύχια τις βοηθούν να περπατούν άνετα και να  μην βυθίζονται στο χιόνι ή να μη γλιστρούν στον πάγο. Τα αποθέματα (υποδόριου) λίπους τις βοηθούν όταν ‘νηστεύουν’ για αρκετούς μήνες λόγω έλλειψης τροφής και έλλειψης θαλάσσιου πάγου που εμποδίζει το κυνήγι φώκιας.

Απειλές και προστασία

Η ρύπανση, το κυνήγι, οι ανθρώπινες οικονομικές δραστηριότητες (π.χ. έρευνες για πετρέλαιο), καθώς και η προοδευτική τήξη του θαλάσσιου πάγου στην Αρκτική, αποτελούν πραγματικές απειλές για τις πολικές αρκούδες. Το 1973 ο Καναδάς, η Δανία, η Νορβηγία, η Σοβιετική Ένωση και οι Ηνωμένες Πολιτείες υπέγραψαν τη Διεθνή Συμφωνία για τη Διατήρηση των Πολικών Αρκούδων.

Στις μέρες μας, πολλές δράσεις λαμβάνουν χώρα για την προστασία αυτού του είδους.

Ενδιαφέροντα δεδομένα

Οι επιστήμονες που εργάζονται στο Νορβηγικό Πολικό Ινστιτούτο μαζί με τους ακτιβιστές της οργάνωσης WWF, παρακολουθούν τις πολικές αρκούδες στην περιοχή του αρχιπελάγους του Svalbard. Χρησιμοποιούν ειδικά περιλαίμια παρακολούθησης  με GSP.

Επίσης, Πολωνοί επιστήμονες  οι οποίοι εργάζονται στον Πολωνικό Πολικό Σταθμό Hornsund στο Spitsbergen, κάθε χρόνο κάνουν στατιστικές επισκέψεων πολικών αρκούδων στην περιοχή του σταθμού.

Interesting facts about polar bears (author: Dagmara Bożek-Andryszczak, polar bear image: www.freepic.com)