Zjawiska krasowe
Część skał budujących skorupę ziemską podlega rozpuszczaniu przez wodę.
Należą do nich m.in.
- sól kamienna
- gips
- anhydryt.
Skały, które zawierają węglan wapnia (wapienie, margle, dolomity) są także rozpuszczane, ale w procesie tym, oprócz wody bierze także udział dwutlenek węgla.
Ogół zjawisk polegający na rozpuszczaniu skał przez wodę nazywamy zjawiskami krasowymi. Szczególnym przykładem krasu są zjawiska zachodzące z lodzie (kras lodowcowy, kriokras). Mechanizm rozpuszczania różnych rodzajów skał oraz lodu różni się od siebie, ale cechą wspólną wszystkich zjawisk krasowych, są powstałe formy krasu powierzchniowego i podziemnego.
Skały zawierające węglan wapnia (CaCO3) to wapienie, margle, dolomity. Wody opadowe łączą się z zawartym w atmosferze dwutlenkiem węgla (CO2) tworząc słaby kwas węglowy.
H2O + CO2 → H2CO3
Kwas węglowy rozpuszcza skały węglanowe, zgodnie z poniższym równaniem chemicznym:
CaCO3 + H2CO3 → Ca(HCO3)2
Wymywany w ten sposób węglan wapnia powoduje powstawanie w skałach erozyjnych form krasowych (żłobki i żebra, lejki, jaskinie, korytarze, kominy).
Rozpuszczony węglan wapnia może ponownie wytrącać się tworząc takie formy, jak:
- stalaktyty
- stalagmity
- stalagnaty
- draperie.