Gákti (Παραδοσιακά ρούχα των Σαάμι)

Gákti ονομάζονται τα παραδοσιακά ρούχα των Σαάμι (Λαπώνων), που στο παρελθόν προέρχονταν από δέρμα ταράνδων και από κότσια, και τα οποία, σήμερα, κατασκευάζονται πιο συχνά από μαλλί, βαμβάκι ή μετάξι.

Η παραδοσιακή φορεσιά των Σαάμι (Sami) χαρακτηρίζεται από ένα κυρίαρχο χρώμα, διακοσμημένη με ζώνες αντίθετου χρώματος, πλεκτά, κεντήματα και συχνά υψηλό κολάρο. Τα παραδοσιακά Gákti είναι συνήθως σε παραλλαγές χρωμάτων- κόκκινου, μπλε, πράσινου, λευκού, ανοιχτού καφέ (χρώμα του δέρματος) ή γούνας ταράνδου. Το κύριο μέρος της ενδυμασίας αποτελείται από ένα πουλόβερ, το οποίο είναι βασικά το ίδιο για άνδρες και γυναίκες. Στην έκδοση των ανδρών, είναι λίγο πιο κοντό, φτάνει μέχρι το μέσο του μηρού, ενώ το γυναικείο φτάνει μέχρι το γόνατο ή το μέσο της γάμπας, ανάλογα με την τοπική παραλλαγή. Τα Gákti των γυναικών συνοδεύονται συνήθως από ένα φόρεμα, ένα σάλι με κρόσσια, μπότες / παπούτσια από γούνα ή δέρμα ταράνδου και όμορφα διακοσμημένα ασημένια κοσμήματα. Οι μπότες συνήθως έχουν μυτερές ή κυρτές άκρες.

Τα Gákti διαφέρουν από κοινότητα σε κοινότητα, για παράδειγμα, στο νότια τμήμα του Σάπμι (Sápmi), είναι μακρύτερα από αυτά στο βόρειο τμήμα της περιοχής.

Τα χρώματα, τα μοτίβα και τα κοσμήματα των Gákti είναι ενδεικτικά του τόπου από τον οποίο προέρχεται κάποιος, αν το άτομο είναι άγαμο ή παντρεμένο και, μερικές φορές, δηλώνει ακόμη και μια συγκεκριμένη οικογένεια. Το σχήμα των κουμπιών στη ζώνη υποδηλώνει αν το άτομο είναι παντρεμένο ή όχι. Τα τετράγωνα κουμπιά σημαίνουν ότι το άτομο είναι παντρεμένο ενώ οι άνθρωποι που φορούν ζώνη με κυκλικά κουμπιά σημαίνει ότι είναι άγαμοι.

Τα Gákti φοριούνται τόσο σε τελετουργικές συνθήκες όσο και κατά την εργασία, ειδικά κατά την εκτροφή ταράνδων.