Runy

Runy to forma alfabetu używanego przez ludy germańskie. Najstarsze zapisy run znaleziono w Danii i Norwegii (II w. n.e.).

Słowo „runy” oznacza „literę” i „tajemnicę”.

Runy są wplecione w nordycką religię i ściśle związane z nordycką magią (seiðr) i poezją skaldyczną. Zgodnie z wierzeniami germańskimi, bóg ​​Odyn odkrył runy, kiedy powiesił się na drzewie świata Yggdrasil, aby posiąść mądrość. Wisiał przez dziewięć nocy i dni, odnalazł runy, złapał je i odzyskał życie.

Faktyczne pochodzenie run jest niejasne. Niektórzy historycy utrzymują, że pochodzą z łaciny, która była językiem handlowym w czasach Cesarstwa Rzymskiego, a plemiona germańskie prawdopodobnie miały kontakt z kupcami. Są też naukowcy, którzy sugerują, że alfabet ten jest oparty na alfabecie etruskim.

Każda runa miała nazwę, która wskazywała na filozoficzne i magiczne znaczenie jej formy wizualnej i brzmienia. Runy odgrywały ważną rolę w życiu wikingów.

Runiczny alfabet nazywany jest „futhark” od pierwszych sześciu znaków (Fehu, Uruz, Thurisaz, Ansuz, Raidho, Kaunan).

Runy były rzeźbione na kamieniach, kościach, porożu, w drewnie i w metalu. Kamienie runiczne były dużymi skałami pokrytymi napisami runicznymi, zwykle ich rolą było upamiętnienie jakiejś postaci. Ponad 3000 kamieni runicznych znajduje się w Skandynawii.

Runy były często zapisywane jako ciągły tekst, bez przerw między słowami lub zdaniami. Jeśli mistrz run chciał oddzielić słowa lub zdania od siebie, używał zapisu podobnego do litery X albo jednego, dwóch lub trzech punktów umieszczonych jeden nad drugim.