Polarpedia has information categorized by main topics. Click on an icon below to view the available terms.
«
»

Kriokonity

Kriokonit to otwory na powierzchni lodowca, które są pułapkami dla osadu złożonego z drobnego materiału skalnego, pyłowych zanieczyszczeń powietrza, sadzy i mikroorganizmów. Ciemny osad wewnątrz kriokonitu ma niskie albedo – absorbuje promieniowanie słoneczne i powoduje, początkowo, topnienie lodu pod nim, w wyniku czego tworzą się (tylko w okresie lata) cylindryczne otwory. Gdy warstwa osadu stanie się wystarczająco gruba, izoluje on lód pod spodem od ciepła i powoduje, że lód wokół kriokonitu topi się szybciej niż wewnątrz. Tworzy się lodowy stożek z czapką osadów.

W kriokonitach powstają specyficzne mikroekosystemy, które tworzą:

  • Cząstki mineralne: kwarc, skaleń, mika, kalcyt, minerały iłowe
  • Antropogeniczne zanieczyszczenia (sadza)
  • Mikroorganizmy i substancje organiczne (glony, cyjanobakterie, wirusy, grzyby, humus)

Otwory mogą również „gościć” nasiona w stanie przetrwalnikowym, przylatujące z daleka, i bezkręgowce (jak np. niesporczaki).

Kriokonity przyczyniają się do powstania mechanizmu dodatniego sprzężenia zwrotnego – są znaczącym czynnikiem przyczyniającym się do topienia powierzchni lodowca.

«
»
Polarpedia has information categorized by main topics. Click on an icon below to view the available terms.
Polarpedia terms are created by EDU-ARCTIC Consortium, which holds responsibility for quality of translations in following languages: Polish, French, Danish, Norwegian, German, Russian, Italian, unless indicated otherwise. If you see an error - please contact us: edukacja@igf.edu.pl.
European Union flag This project (EDU-ARCTIC) has received funding from the European Union’s Horizon 2020 research and innovation programme under grant agreement No 710240. The content of the website is the sole responsibility of the Consortium and it does not represent the opinion of the European Commission, and the Commission is not responsible for any use that might be made of information contained.
Designed & hosted by American Systems Sp. z o.o.