Arktyczna tundra

Arktyczna tundra jest najdalej na północ wysuniętym biomem na Ziemi (termin „biom” oznacza gatunki roślin i zwierząt charakterystyczne dla danego obszaru oraz strefy klimatycznej) właściwym dla wysp (np. Spitsbergen, Grenlandia) i terytoriów kilku państw (np. Norwegia, Rosja, Kanada) położonych w Arktyce.

W wyniku krótkiego okresu wegetacyjnego (ok. 50-60 dni), silnych wiatrów, niewielkich opadów i gleb ubogich w składniki mineralne rośliny wyrastają na wysokość zaledwie paru centymetrów. Warstwa wieloletniej zmarzliny powoduje, że w tundrze nie występują ani drzewa, ani wysokie krzewy, ponieważ nie są w stanie rozwinąć systemu korzeniowego.

Dla tundry typowe są mchy, porosty (np. chrobotek reniferowy – Cladonia rangiferina), trawy, krzewinki (np. wierzba polarna – Salix polaris, a nawet kwiaty takie jak mak svalbardzki (Papaver dahlianum).

Rośliny charakterystyczne dla tundry wykształciły szereg przystosowań, ułatwiających przetrwanie w zimnym klimacie takich jak ciemny kolor liści, który pochłania więcej światła słonecznego czy puste łodygi pokryte włoskami – roślina potrzebuje wtedy mniej składników odżywczych do wzrostu i jest dodatkowo izolowana przed zimnem. Bagno grenlandzkie rośnie blisko ziemi, gdzie temperatura jest najwyższa, naskałka pełzająca występuje w małych kępkach, dzięki czemu gromadzi więcej ciepła, a kwiaty dębika ośmiopłatkowego mogą podążać za ruchem słońca, aby maksymalnie wykorzystać promieniowanie słoneczne.

Wieloletnia zmarzlina uniemożliwia wzrost drzew w tundrze

Zdjęcie: Tundra na południowym Spitsbergenie, Piotr Andryszczak