Niedźwiedź polarny

Opis

Niedźwiedź polarny (łac. Ursus maritimus) występuje na obszarze Arktyki poza granicą koła podbiegunowego na terytorium Kanady, Alaski, Grenlandii, Rosji oraz na obszarach pokrytych lodem morskim w okolicy bieguna północnego. Nie zapada w sen zimowy, przebywa głównie na obszarach występowania lodu morskiego, który ułatwia mu przemieszczanie się oraz polowanie na foki, głównie nerpy (foki obrączkowane) i foki wąsate. Latem, kiedy obszary arktycznego lodu się kurczą, przebywa w strefie przybrzeżnej. Samce mogą ważyć do 700 kg, samice są o połowę lżejsze, a ich waga dochodzi do 350 kg.

Po okresie godowym w kwietniu i maju, młode rodzą się w jamie śnieżnej w grudniu i styczniu. Na wiosnę opuszczają schronienie, a z matką przebywają przez ok. 2 lata.

Rodzina niedźwiedziowatych

Należą do niej m.in. głównie mięsożerny niedźwiedź polarny, roślinożerna panda wielka i niedźwiedź brunatny, który żywi się pokarmem mięsnym i roślinnym. Linie ewolucyjne niedźwiedzia polarnego i brunatnego rozdzieliły się 500 tys. lat temu, kiedy nastąpiło ponowne ochłodzenie klimatu i część populacji niedźwiedzi brunatnych pozostała na obszarach położonych dalej na północ.

Przystosowanie do klimatu Arktyki

Klimat Arktyki z długą i mroźną zimą oraz zjawiskiem nocy polarnej wykształcił u niedźwiedzi polarnych różne cechy, które umożliwiają im przetrwanie. Świetny węch i długa szyja zakończona wąską głową ułatwia im polowanie na foki ukryte pod lodem. Dzięki szerokim łapom pokrytym futrem i odpowiednim zakrzywieniu pazurów nie zapadają się w śniegu, ani nie ślizgają po lodzie. Rezerwy tłuszczu umożliwiają im poszczenie przez kilka miesięcy, kiedy pokarmu jest mało, a brak lodu morskiego uniemożliwia polowanie na foki.

Zagrożenia i ochrona

Zanieczyszczenie środowiska, polowania, działalność człowieka o charakterze gospodarczym (np. wydobycie ropy), a także postępujące topnienie lodu morskiego na obszarze Arktyki stanowią zagrożenie dla niedźwiedzi polarnych.

W 1973 roku Kanada, Dania, Norwegia, ZSRR i USA podpisały Międzynarodowe Porozumienie o Ochronie Niedźwiedzi Polarnych. Obecnie podejmuje się wiele działań mających na celu ochronę tego gatunku.

Ciekawostki

Naukowcy pracujący w Norweskim Instytucie Polarnym wraz z działaczami organizacji WWF śledzą wędrówki niedźwiedzi polarnych na obszarze archipelagu Svalbard. Umożliwiają to obroże z lokalizatorem GPS, które zakłada się zwierzętom.

Również polscy naukowcy pracujący w Polskiej Stacji Polarnej Hornsund na Spitsbergenie co roku prowadzą statystyki odwiedzin niedźwiedzi polarnych w okolicy stacji.

Kilka ciekawych faktów o niedźwiedziach polarnych (autor: Dagmara Bożek-Andryszczak, obrazek z niedźwiedziem polarnym: www.freepic.com)