Alczyk – tryb życia i występowanie

Alczyk to gatunek endemiczny dla Basenu Arktycznego. Liczebność populacji ocenia się na ponad 37 milionów par lęgowych. Gniazduje w strefach brzegowych wysp na Oceanie Arktycznym, głównie na odcinku północnego Atlantyku.

Ostatnio są doniesienia o występowaniu alczyka nawet w północnej części Morza Beringa. Najliczniejsze kolonie (ponad milion osobników) notowano na Grenlandii (FIG.1).

Okres zimowy spędza na otwartych wodach północnego Atlantyku, notowano również jego obecność na wytopiskach (połyniach, polynja) na obszarach stałego lodu morskiego.

Jest ptakiem kolonijnym. Kolonie liczą od kilkudziesięciu do kilkuset tysięcy osobników. W kolejnych latach powraca do tych samych kolonii i stara się zająć te same miejsca gniazdowania. Kolonie zakłada na klifach skalnych, lokując gniazda w szczelinach skalnych i pod nawisami lub na wielkich stożkach piargowych (usypiskowych ) u podstawy stoków górskich, odległych od wybrzeża do kilku kilometrów.

Odżywia się zooplanktonem morskim. Ze względu na wysokie zapotrzebowanie energetyczne preferuje gatunki o wysokiej zawartości tłuszczu. Najwyżej cenionym jest gatunek widłonoga Calanus glacialis związany z obszarami zimnych prądów morskich. Stąd zmiany układu prądów morskich wywierają wyraźny wpływ na rozmieszczenie i liczebność kolonii alczyka. Nie gardzi również drobnymi rybkami.

Nurkuje do głębokości 30-50 m, przebywa pod wodą do 45 sekund. Z kolonii gniazdowych na żerowiska na otwartym morzu lata 5–15 razy dziennie w okresie karmienia piskląt, pokonując jednorazowo dystans 10–15 lub nawet 100–150 km.

Zagrożeniem dla alczyków są pieśce (lisy polarne) oraz drapieżne ptaki, przede wszystkim mewa blada, która poluje w powietrzu na osobniki odrywające się od lecącego stada.

Materiały dodatkowe: 

• Mehlum F. Birds and Mammals of Svalbard.1990. Polarhandbok No.5, NPI, Oslo
• Wojczulanis-Jakubas K. Być albo nie być w Arktyce–strategia życia alczyka, Ptaki Świata, www.otop.org. Pl: 34-37.