Datowanie radiowęglowe
Datowanie radiowęglowe (izotopowe) jest metodą określania wieku niektórych zabytków archeologicznych o pochodzeniu organicznym, nie starszych niż około 50 000 lat. Technika ta opracowana została w latach 40. XX wieku. Zazwyczaj stosuje się ją do muszli, kości, skóry, futra, nasion, drewna itp.
Na Ziemi występują naturalnie trzy izotopy węgla: C-12, C-13 i C-14 (niestabilny, radioaktywny). Okres połowicznego rozpadu C-14 wynosi 5 730 lat. Izotopy są obecne w następujących proporcjach: C-12 – 98,89%, C-13 – 1,11% i C-14 – 0,00000000010%.
C-14 powstaje w górnej atmosferze wskutek działania promieniowania kosmicznego. Jest szybko utleniany do CO2 i staje się budulcem roślin i zwierząt na Ziemi poprzez fotosyntezę i łańcuch pokarmowy.
W żywym organizmie ilość węgla radioaktywnego w tkankach pozostaje stabilna, ponieważ straty (poprzez rozkład promieniotwórczy) są równoważone przez uzysk (poprzez absorpcję, fotosyntezę lub konsumpcję). Gdy tylko roślina lub zwierzę umiera, ustaje metabolizm i wychwytywanie węgla i pozostaje tylko rozpad węgla radioaktywnego, bez jego uzupełniania. Analizując stosunek C-12 do C-14 w próbce i porównując go do tej proporcji w żywym organizmie, można dość precyzyjnie określić wiek badanego obiektu.
Próbki podlegają przed badaniem różnym wstępnym zabiegom. Ostatecznie są spalane, aby możliwe było zmierzenie zawartości C-14.
Kiedy podaje się wyniki badania (datowania), BP (before present) odnosi się do roku 1950 (data kalibracji). Zakłada się, że proporcja C-14 atmosferycznego jest taka sama, jak w 1950 roku.