Polarpedia has information categorized by main topics. Click on an icon below to view the available terms.
«
»

Perły słodkowodne

Perły ze słodkowodnych małży (głównie perłoródki rzecznej, inaczej skójki perłorodnej) są wykorzystywane od co najmniej 6000 lat. Perły rozwijają się, gdy przypadkowo do małży dostaje się ciało stałe, np. ziarnko piasku. Dlatego nie każda małża produkuje perłę, a w niektórych rzekach powstaje więcej pereł niż w innych. Średnio jeden na 1000 osobników skójki wytwarza perłę. Proces rozpoczyna się, gdy ciało obce wnika do określonego obszaru gruczołu małży. Wydziela się wówczas tzw. „macica perłowa”. Formowanie perły o średnicy 4 mm trwa ok. 30 lat. Perły przybierają różne kształty, tylko jedna na 1000 jest idealnie okrągła.

W średniowieczu perły były własnością królów, książąt lub kościołów. Połowy pereł w innych celach były surowo karane. Ruchy demokratyczne w Europie od połowy XIX wieku spowodowały upowszechnienie połowów i nadmierną eksploatację małży. Wyginęło wiele gatunków słodkowodnych mięczaków.

Jednak możliwe jest pozyskanie pereł bez zabijania małży – tak robili pozyskujący perły Estończycy, plemiona Skolstami i Lulesami. Delikatnie wyciągali perłę i wkładali nowe ziarno piasku.

Współcześnie perłoródka rzeczna jest objęta ochroną ścisłą w całej Europie. Wartość rynkowa pereł jest bardzo niska, natomiast w pierwotnym siedlisku perłoródki są bezcenne.

Haft wykonany z pereł rzecznych. Zdjęcie: Paul Eric Aspholm

Garść typowych pereł ze skójki. Zdjęcie: Paul Eric Aspholm

«
»
Polarpedia has information categorized by main topics. Click on an icon below to view the available terms.
Polarpedia terms are created by EDU-ARCTIC Consortium, which holds responsibility for quality of translations in following languages: Polish, French, Danish, Norwegian, German, Russian, Italian, unless indicated otherwise. If you see an error - please contact us: edukacja@igf.edu.pl.
European Union flag This project (EDU-ARCTIC) has received funding from the European Union’s Horizon 2020 research and innovation programme under grant agreement No 710240. The content of the website is the sole responsibility of the Consortium and it does not represent the opinion of the European Commission, and the Commission is not responsible for any use that might be made of information contained.
Designed & hosted by American Systems Sp. z o.o.